rozmawiać czy milczeć?

 

Dzisiaj, zgodnie z waszymi sugestiami, poruszę temat uwagi i tego jak można ją rozwijać. Nie jestem specjalistką w tym temacie, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby podzielić się wiedzą oraz doświadczeniami, które już posiadam. 

Mam nadzieję, że ten wpis stanie się dla was inspiracją.

Krótko o uwadze

 Temat uwagi jest powiązany z innymi procesami psychicznymi takimi jak: spostrzeganie, pamięć, wyobraźnia czy myślenie.

Chcę wyraźnie podkreślić to iż, każde dziecko, bez względu na stopień trudności z jakimi się mierzy, jest niepowtarzalną osobowością. Posiada potencjał oraz zasoby radzenia sobie i rozwoju. Chcę jednocześnie dodać, że różnice indywidualne między dziećmi wpływają na zakres ich uwagi. Czyli zakres ilości bodźców, które są w stanie jednocześnie objąć swoją uwagą.

W tym miejscu pragnę dodać, że w przypadku uwagi, mamy do czynienia z uwagą mimowolną —czyli taką, która zależy od bodźców w naszym otoczeniu, a nie od nas np. kiedy słyszymy coś i odrywamy naszą uwagę od czynności, kierując ją na bodziec z otoczenia (puknięcie, stukanie, szum, kapanie, etc) oraz uwagą dowolną, kiedy to z własnej woli decydujemy na co zwrócić uwagę. Ta druga pojawia się gdy nasz system nerwowy jest dojrzały i znamy większość bodźców w naszym otoczeniu.

Uwaga towarzyszy nam we wszystkim co robimy. Bez jej udziału nasze życie oraz myśli, byłyby chaotyczne, a spostrzeżenia niepełne. To ona uaktywnia i mobilizuje nasze procesy psychiczne. 

Oczywiste jest, że małe dzieci mają mały zakres uwagi i skupiają się na jednym obiekcie. Z zakresem uwagi powiązana jest podzielność uwagi. Duży zakres uwagi pozwala dziecku skupić się na wielu obiektach i cechach, co wpływa na dużą podzielność uwagi.

Mówiąc o koncentracji mamy na myśli czas skupienia uwagi oraz jej natężenie. W przypadku dzieci i młodzieży u których system nerwowy cały czas dojrzewa, czas skupienia uwagi będzie krótki, a natężenie uwagi słabe.

Właściwości uwagi są bardzo zróżnicowane ze względu na wiek, liczbę doświadczeń, stan zdrowia, nastawienie i co ważne!!! w dużej mierze zależy ona od indywidualnych możliwości dziecka. 

Nie będę pisać szczegółowo na ten temat, choć jest niezwykle fascynujący i rozległy. 

Jak trenować z dzieckiem uwagę?

Wszystko zależy od wieku. Jest jednak jedna zasada, która sprawdzi się w przypadku każdego dziecka. Istotne jest to, aby trening uwagi był związany z zabawą i sprawiał dziecku przyjemność. Bezpieczna i przyjazna atmosfera sprzyja rozwijaniu umiejętności.

Co możesz zrobić z dzieckiem?

1.       Wspólne czytanki, do których przygotujesz gotowe pytania. Małe dzieci bardzo lubią pytania zaczynające się od słów typu: „zgadnij”, „czy udało Ci się zapamiętać…”

2.       Połącz kropki. Tworzenie rysunków z ponumerowanych kropek na kartce.

3.       Uzupełnianie labiryntów, kolorowanie wzorów po określonych znakach, wielkoformatowe kolorowanki.

4.       Zadania typu: znajdź 10 różnic pomiędzy obrazkami

5.       Tworzenie rodzinnych historii z wcześniej wybranych wspólnie słów, które należy ułożyć w spójną fabułę, zapamiętać i powtórzyć.

      Możliwości jest wiele, a jedynym ograniczeniem wyobraźnia. 

Co możesz robić jako rodzic?

Uwaga jest jak mięsień i można ją trenować. Wykorzystuj naturalne okazje do tego, aby twoje dziecko próbowało świadomie kierować swoją uwagę na to co widzi, na to co czuje, na to czego doświadcza.

Możesz rozmawiać z dzieckiem o tym, co widzi na spacerze. Ile minęliście drzew, jak one dzisiaj wyglądały, jakiego koloru auta stoją na drodze. Zapytaj swojego dziecka jak się dzisiaj czuje. Czy jest mu ciepło czy zimno? Czy jest zmęczone czy pełne energii? Kontakt z dzieckiem, otwartość na dziecko oraz dialog i wspólna zabawa mają tutaj duże znaczenie.

Polecam uważność jako stałą praktykę. Uważność pozwala dzieciom oraz dorosłym pogłębiać umiejętności związane z uwagą. Pozwala zrozumieć myśli oraz emocje, wyrównać oddech w trudnych, nieprzyjemnych sytuacjach i wpłynąć na skupienie.

Fenomenalne ćwiczenia w swoich książkach proponuje Eline Snel.  Zajrzyj do książki „Uważność i spokój żabki”. 

Pamiętaj

Dzieci są poddawane dużej ilości bodźców, co naturalnie powoduje że mają trudności ze skupieniem uwagi. Trudno im opanować sztukę koncentracji. Ćwiczenia Eline, są proste i bardzo przyjemne, a jednocześnie przynoszą rezultaty. 

Być może, że ten skromny post w temacie uwagi zachęci Cię do tworzenia własnej, rodzinnej bazy pomysłów na wspólną zabawę i miło spędzony czas. Jeżeli masz swoje sprawdzone praktyki, zabawy, pomysły, podziel się nimi w komentarzu. 

Jeżeli masz jakieś pytania —pisz śmiało zostawiając komentarz. Postaram się odpowiedzieć.